Masterklasy

[Grupa osób zebrana w sali widowiskowej, W tle na ścianie slajd prezentacji zatytułowany "RZEMIOSŁO A DESIGN"]]

Masterklasy to projekt edukacyjny, który w swoich corocznych odsłonach porusza i rozwija zagadnienia związane z kulturą tradycyjną. W 2017 r. skupiliśmy się na śpiewie tradycyjnym i jego edukacji pozaformalnej, natomiast w 2019 r. skierowaliśmy uwagę na twórców ludowych i kompetencje, które są im potrzebne do funkcjonowania na współczesnym rynku. Szkolenia przeznaczone dla tradycyjnych rzemieślników kontynuowane były także w 2021 r.

Kilkunastoletni kontakt ze środowiskiem artystów tradycyjnych i twórców ludowych, którzy biorą udział w realizowanym przez Warsztaty Kultury Jarmarku Jagiellońskim (module Festiwalu Re:tradycja), skłonił nas do poruszania tematów związanych z różnorodnymi przejawami kultury tradycyjnej.

Pierwsza edycja umożliwiła miłośnikom muzyki ludowej poznanie różnorodnych tradycji śpiewu i nawiązanie kontaktu z ich wybitnymi nauczycielami. Warsztaty uzupełnione były prezentacjami i koncertami oraz debatą, której efektem była publikacja poświęcona sytuacji śpiewu tradycyjnego i systemowi jego nauczania.

W 2019 roku projekt skupił się na tematyce związanej z rzemieślnikami tradycyjnym. Cykl warsztatów skierowanych do twórców ludowych miał wyposażyć ich w umiejętności i kompetencje przydatne do samodzielnego oraz efektywnego funkcjonowania w obecnych realiach. Zajęcia poprzedzone zostały badaniami potrzeb zawodowych rzemieślników, natomiast podsumowaniem projektu było spotkanie i debata, w czasie których zastanawiano się nad funkcjonowaniem środowiska twórców ludowych i możliwymi drogami jego rozwoju.

Podczas edycji 2021 rozwinęliśmy tematykę szkoleń o nowe tematy i zaproponowaliśmy twórcom możliwość udziału w zajęciach odbywających się zdalnie.

Więcej informacji i artykuły

W 2021 r. powróciliśmy z cyklem warsztatów skierowanych do rzemieślników i twórców ludowych. W ramach projektu zaprosiliśmy ich do udziału w zajęciach dających możliwości do rozwoju kompetencji związanych z prowadzeniem działalności na współczesnym rynku.

Wśród przygotowywanych zajęć znalazły się m.in. spotkania dotyczące praw autorskich, odnoszących się do rzemiosła tradycyjnego; warsztaty autoprezentacji i budowania wizerunku twórcy; zakładania i prowadzenia profili na portalach społecznościowych; funkcjonowania na platformach sprzedażowych czy praktyczne spotkanie przedstawiające podstawy fotografii produktowej.

Przeprowadzone szkolenia:
– Prawo autorskie w twórczości tradycyjnej – Piotr Łada
– W jaki sposób pokazać się w internecie, czyli o budowaniu wizerunku swojej działalności – Ewa Duda-Maciejewska, Grażyna Skarżyńska, Marcin Olkowicz
– Promowanie działalności rzemieślniczej na Facebooku – Małgorzata Herman
– Zakładanie i prowadzenie profilu na platformach sprzedażowych – Monika Osinkowska

Zajęcia odbywały się zdalnie – za pośrednictwem platformy Zoom.

Masterklasy – żywa tradycja

Druga odsłona projektu, która skierowana była do tradycyjnych artystów i rzemieślników, miała na celu stworzyć okazję do rozwoju ich umiejętności i kompetencji. Cykl warsztatów poprzedzony był badaniami tej grupy, w czasie których pytaliśmy o to, z jakimi wyzwaniami spotykają się jej przedstawiciele w swojej działalności zawodowej.

Na podstawie rozmów z rzemieślnikami powstał program warsztatowy, który zawierał zajęcia dotyczące budowania wizerunku twórcy, pozyskiwania nowych klientów i form zbytu prac, praw autorskich przysługujących rzemieślnikom, projektowania, bezpiecznego poruszania się w przestrzeni internetu oraz fotografii produktowej.

Podsumowaniem projektu była debata dotycząca sytuacji, w jakiej obecnie znajduje się twórczość ludowa i osoby, które się nią zajmują oraz tego, jak zmienia się podejście rzemieślników do wykonywanego przez nich zawodu.

Poznaliśmy zarówno punkt widzenia samych twórców, jak i etnografów oraz animatorów pracujących na co dzień z rzemieślnikami czy organizacji działających w obszarze podtrzymywania i popularyzacji sztuki tradycyjnej.

W spotkaniu, które poprowadziła dr Ewa Klekot wzięli udział: Alena Pelechová (Słowacja, pisankarka, przedstawicielka ÚĽUV – Centrum Produkcji Sztuki Ludowej), Agnieszka Jackowiak (Polska, Nomad Service), Grzegorz Gordat (Polska, plecionkarz), dr hab. Katarzyna Smyk (Przewodnicząca Rady ds. Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego przy Ministrze Kultury i Dziedzictwa Narodowego), Alicja Mironiuk-Nikolska (Muzeum Etnograficzne w Warszawie), Ewa Gołębiowska (Zamek Cieszyn) i Paweł Onochin (Stowarzyszenie Twórców Ludowych).

W ramach projektu powstały także artykuły i publikacje odnoszące się do tematyki warsztatów:

Budowanie marki i rozwój działalności twórców ludowych – Ewa Duda-Maciejewska i Grażyna Skarżyńska

Prawo autorskie dla twórców ludowych – Magdalena Miernik (Lookreatywni – Law For Creatives)

Analiza trendów i nowe wykorzystanie tradycji – Sebastian Grabowski (Product Designer / R&D Expert – Greenhat Innovation)

Rzemiosło a Design – Projektowanie produktu – Anna Szwaja, Elżbieta Wierdak

Twórz i fotografuj – Kilka słów o fotografii produktowej dla rzemieślników tradycyjnych – Ignac Tokarczyk

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Masterklasy – wokół pieśni tradycyjnej

Projekt skupiał się na przekazie wiedzy i umiejętności dotyczących śpiewu tradycyjnego, a także na wskazaniu ścieżek jego obecności we współczesnym świecie. Przedstawiał także i proponował możliwe modele jego funkcjonowania w edukacji przez zestawienie metod pracy nad śpiewem, z którymi mamy do czynienia w tradycji i praktyce polskiej oraz serbskiej.

Projekt składał się z warsztatów pieśni polskich (prowadzenie: Ewa Grochowska i Edmund Kuryluk) i serbskich (prowadzenie: Sanja Ranković i Jelena Jovanović), konsultacji, prezentacji i koncertów (grupy Warszawa Wschodnia i Moba) oraz z debaty.

Debata „Śpiew tradycyjny – modele edukacji. Doświadczenia serbskie i polskie” opierała się na wieloletnich doświadczeniach praktyków, teoretyków, wykonawców i nauczycieli, którzy wzięli udział w spotkaniu. Jego efektem była publikacja pod tym samym tytułem.

Publikacja dostępna w formie pdf: ZOBACZ

Autorami tekstów zawartych w publikacji są: Bartłomiej Drozd, Sanja Ranković, Jelena Jovanović, Klaudia Niemkiewicz, Branko Tadić, Ewa Grochowska, Monika Mamińska-Domagalska, Edmund Kuryluk, Adam Strug, Justyna Piernik, Aleksandra Pavićević, Weronika Grozdew-Kołacińska.

Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.