Plecionkarstwo
POL,
Gołąb
Pochodząca z nadwiślańskiego Gołębia pani Ilona Bąkała zajmuje się plecionkarstwem z wikliny, kontynuując tym samym tradycje swojego regionu. Wikliniarstwem zajmował się jej dziadek, który przekazał swoje umiejętności synowi i synowej, czyli rodzicom pani Ilony oraz jej samej. Twórczyni wyplata kosze tradycyjne oraz formy współczesne, nawiązujące do tradycji, wykorzystując wiklinę pochodzącą z własnej plantacji Jest członkinią Stowarzyszenia Twórców Ludowych, Lokalnej Grupy Działania „Zielony Pierścień” oraz Klubu Twórców Ludowych działającego przy Puławskim Ośrodku Kultury – Dom Chemika.
Pani Ilona tak opowiada swoją historię: „Z wikliniarstwem związana jestem od najmłodszych lat. Moim mistrzem i osobą, która wpłynęła na moja prace, był dziadzio – Stefan Bąkała. To on w powojennych czasach przerodził wieczorne wyplatanie koszy gospodarczych w pokoleniową pasję. Swoje prace ładował na furmankę i sprzedawał na targach. Z czasem spod jego rak wychodziły coraz bardziej wymyślne formy koszy, o jakie pytały miastowe panie. Były to stojaki pod miednice, kołyski dla dzieci, potem dekoracje wazony, koszyki na zakupy, etażerki, fotele i inne cuda. Swoja pasją zaraził mojego tatę – Henryka. Ten na początku podchodził do fachu technicznie. Konstruował formy, które ułatwiały wyplatanie i podtrzymywały kształt. Zajmował się uprawą wikliny i szukał nowych rozwiązań. Potem zainteresował się także tworzeniem i często wykonywał kosze na indywidualne zamówienia. Ja już w wieku 4-5 lat, będąc pod opieką dziadka, wyplatałam kwiatki z wikliny i trzepaczki do dywanów. Potem przyszedł czas zniechęcenia – będąc nastolatką, chciałam odsunąć się od tych rodzinnych wyplatań. Musiałam pomagać w korowaniu i sortowaniu wikliny, ale sam warsztat omijałam szerokim łukiem. Byłam zła, że wszystko kręci się tylko wokół koszyków, warsztatu i pola. Jednak co komu pisane… Często podglądałam tatę siedzącego w warsztacie i wyplatającego kosze. Mówił: a to „dokręć ucho”, a to „wykończ”. I tak się to potoczyło. Tata, gdy jeszcze żył, twierdził z dumą, że przekazał mi największy dar rodziny Bąkałów – wikliniarstwo.”
Plecionkarstwo w Polsce zostało w 2018 r. wpisane na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego.
Kontakt
e-mail: ilona.wydra@wp.pl
telefon: +48 728961446